Jakie narzędzia do warsztatu? Materiały narzędziowe

Stale narzędziowe do pracy na zimno

Materiały narzędziowe do pracy na zimno to w przypadku stali przyrządy, jakich używa się do obróbki do temp. 250 stopni. Jakie narzędzia do warsztatu należą do tej kategorii? Z tego rodzaju stali wytwarza się przyrządy do obróbki plastycznej, takie jak matryce, młoty, kowadła itd., oraz do obróbki skrawaniem. Stale te dzielą się na trzy grupy.

Do pierwszej należą stopy o niewielkiej ilości dodatków i zawartości węgla ok. 1% (np. NV, NMV, NC4 itd.). Po hartowaniu mają one wysoką twardość. Nadają się na narzędzia skrawające z niewielkimi prędkościami – do obróbki papieru, gumy czy tworzyw sztucznych oraz na przyrządy pomiarowe.

Kolejną grupę tworzą stale o zawartości węgla ok. 0,5% średniostopowe (NZ2, NZ3, NPW). Cechuje je duża hartowność, ciągliwość i nieduża twardość. Wytwarza się z nich narzędzia udarowe, takie jak dłuta, nitowniki, przebijaki, tłoczniki i stemple.

Trzecia grupa to stale wysokostopowe o dużej zawartości węgla (do 2%). Po hartowaniu cechuje je wysoka twardość. Mogą pracować w trudnych warunkach. Stosowane są na wykrojniki, ciągadła, rozwiertaki itd.

ZOBACZ: Narzędzia i sprzęt budowlany w Tuznajdziesz.pl

Stale narzędziowe do pracy na gorąco

Są to narzędzia mogące pracować w temperaturze do ok. 650 C. Muszą być odporne na ścieranie, obciążenia udarowe i utratę właściwości przez wpływ ciepła (odpuszczanie). Są to zwykle stale średniowęglowe (0,3-0,55% C) z dodatkiem chromu i molibdenu. Takie materiały narzędziowe stosowane są przede wszystkim jako matryce, tłoczniki czy formy na odlewy ciśnieniowe.

Stale szybkotnące

Narzędzia do obróbki z dużą prędkością (np. w skrawarkach), ze względu na bardzo trudne warunki pracy, powinny być wykonane ze specjalnych materiałów. Zwykle stosuje się tzw. stale szybkotnące, które nawet w temperaturze 600 °C zachowują twardość i odporność na ścieranie. Dzieje się tak dzięki dużej zawartości węgla (0,77 – 1,4%) i dodatkom stopowym, takim jak wolfram, molibden, wanad i chrom. Poprzez wykorzystanie odpowiedniej obróbki cieplnej, wewnątrz struktury wytrącają się twarde węgliki. Ze względu na swoją specyfikę, stale szybkotnące są stosowane w narzędziach profesjonalnych.

Węgliki spiekane (widia)

Węgliki spiekane składają się głównie z węglików wolframu z dodatkiem innych związków tego typu, połączonych osnową kobaltu. Po spiekaniu tworzą materiał o bardzo wysokiej twardości, przeznaczony do skrawania z dużymi prędkościami (nawet w temperaturze 900 C). Węgliki spiekane spotykane są najczęściej w postaci płytek nakładanych lub lutowanych do narzędzi, takich jak wiertła, piły tarczowe, noże tokarskie itd. Zastanawiając się, jakie narzędzia do warsztatu wybrać, warto zaopatrzyć się w kilka elementów z węglików spiekanych. Co prawda wiertło czy piła z ich dodatkiem będzie droższe, za to czasem użytkowania i jakością powinno zbilansować cenę.