Murowanie ścian jednowarstwowych

Ściany jednowarstwowe są konkurencyjne w stosunku do pozostałych ścian murowanych. Po zsumowaniu wszystkich kosztów związanych z ich budową, okazuje się, że jeśli nawet nie są tańsze, to na pewno nie droższe od innych. Szybko i łatwo się je buduje. Czas potrzebny na wymurowanie jednej warstwy muru jest o wiele krótszy niż na budowę ściany dwuwarstwowej z ociepleniem, a tym bardziej trójwarstwowej, gdzie muruje się ścianę nośną, układa ocieplenie i stawia ścianę osłonową. Na szybkość prac mają też wpływ duże rozmiary pustaków i bloczków stosowanych w tej technologii. Większość ścian jednowarstwowych buduje się z elementów, które nie wymagają robienia pionowych spoin w murze. Zużycie zaprawy jest więc mniejsze o około 30–40%.

Beton komórkowy

Powstaje w wyniku dodania pasty aluminiowej do mieszanki piasku, wapna, cementu i wody. Aluminium reaguje silnie z wapnem. Betonowa masa ulega w ten sposób spienieniu. Tworzą się w niej mikrokomórki. Stąd nazwa – beton komórkowy. Masa po związaniu formowana jest w bloczki, płytki lub kształtki. Do budowy ścian jednowarstwowych wykorzystuje się bloczki. Ich krawędzie mogą być gładkie lub wyprofilowane, tak by dało się je łączyć na wpust i wypust. Wówczas nie trzeba bowiem wykonywać w murze spoin pionowych, a jedynie poziome. Część producentów oferuje bloczki, które mają w bokach uchwyty ułatwiające przenoszenie. Ściany mają grubość równą szerokości bloczka, a ta wynosi od 36 do 48 cm. Grubość ścian zależy od izolacyjności termicznej bloczków, która wynika pośrednio z ich gęstości pozornej. Zależnie od gęstości, beton komórkowy może mieć różne odmiany (od 300 do 800 kg/m³). Im wyższa odmiana, tym większa gęstość i nośność elementu, ale gorsza izolacyjność termiczna. Do wznoszenia murów jednowarstwowych stosuje się bloczki o gęstości 350–450 kg/m³.  Najlepszą izolacyjność termiczną uzyskamy, budując z bloczków szerokości 49 cm. Współczynnik przenikania ciepła U będzie wówczas nie większy niż 0,19 W/(m²K). Bloczki przeznaczone do murowania na zaprawę cementowo-wapienną lub ciepłochronną nie są tak dokładnie wykonane, jak te do murowania na zaprawę klejową. Jeden bloczek może różnić się nieco wymiarami od drugiego.

Ceramika poryzowana

Od ceramiki tradycyjnej różni się tym, że użyta do jej produkcji glina, przed uformowaniem i wypaleniem, mieszana jest z trocinami lub pyłem drzewnym. Później, w piecu, dodatki te spalają się i tworzą w glinie mikropory. Wyroby są więc jakby napowietrzone. To sprawia, że mają mniejszą masę i lepszą izolacyjność termiczną od tradycyjnych cegieł i pustaków. Do budowy ścian jednowarstwowych wykorzystuje się pustaki z bokami wyprofilowanymi na wpust i wypust, które muruje się tylko na spoinę poziomą. Pustaki z ceramiki poryzowanej podczas murowania ustawia się dłuższymi bokami prostopadle do linii ściany. Jej grubość jest więc równa długości pustaka i może wynosić od 36 do 50 cm.  Ściana z pustaków o grubości 50 cm, murowana na zaprawę tradycyjną, osiągnie współczynnik przenikania ciepła U = 0,29 W/(m²K). Przy zastosowaniu zaprawy ciepłochronnej wartość współczynnika spadnie do 0,26 W/(m²K). Zależnie od wytrzymałości na ściskanie pustaki z „ciepłej” ceramiki mają klasę: 5; 7,5; 10; 15. Im wyższa klasa, tym większa wytrzymałość elementu na ściskanie.

Keramzytobeton

Wyroby keramzytobetonowe produkuje się z masy betonowej, w której kruszywem jest keramzyt, czyli spiekana mieszanka gliny i łupków. Do budowy ścian jednowarstwowych stosuje się pustaki grubości 36,5 cm lub bloczki ze styropianową wkładką termoizolacyjną, które mają grubość 30–42 cm. Ściana z bloczków grubości 42 cm, w zależności od metody murowania, może mieć współczynnik przenikania ciepła U = 0,28 lub nawet 0,15 W/(m²K). Pustaki i bloczki przeznaczone są do łączenia na wpust i wypust. Wyroby z keramzytobetonu mają kolor szary lub są barwione na bordowo.

Zrób to sam

Wymurowanie ścian jednowarstwowych zajmuje mniej czasu niż dwu- lub trójwarstwowych. Dzieje się tak dlatego, że elementy ścienne z betonu komórkowego, ceramiki poryzowanej lub keramzytobetonu są lekkie i mają dość duże rozmiary. Najmniej ważą pustaki z ceramiki poryzowanej. Najcięższe są zaś pustaki i bloczki z keramzytobetonu. Ważna jest też łatwość obróbki danych materiałów, która ma duży wpływ na szybkość pracy murarzy. Najprostszy w obróbce jest beton komórkowy. Można go przycinać zwykłymi narzędziami stolarskimi. Trudności nie sprawia też żłobienie w nim kanalików pod przewody instalacyjne. Trudniej jest przycinać elementy z ceramiki poryzowanej lub keramzytobetonu. Potrzebne są do tego narzędzia elektryczne – piły lub szlifierki kątowe. Najwięcej cierpliwości wymaga zaś murowanie z betonu komórkowego. Bloczki łączy się bowiem na zaprawę klejową, a to wymaga stałej kontroli wypoziomowania poszczególnych poziomych warstw muru i szlifowania każdej z nich. Spoina zaś musi zawsze być tej samej grubości. Do wznoszenia takich ścian potrzebne też będą specjalne narzędzia – specjalne packi zębate lub skrzynkowe podajniki zaprawy, zwane „sankami”. Elementy z ceramiki poryzowanej i keramzytobetonu muruje się głównie na zaprawę ciepłochronną lub ewentualnie na tradycyjną zaprawę cementowo-wapienną. Spoina może mieć wówczas nawet 1 cm grubości. Budowanie nie wymaga więc tak dużej precyzji i postępuje szybciej.

Materiał na każdą kieszeń

Koszt ścian zewnętrznych to kilkanaście procent całkowitego kosztu wybudowania domu. Ściany jednowarstwowe są tańsze od dwuwarstwowych  i niektórych trójwarstwowych. Ze ścian jednowarstwowych najtańsze są te z betonu komórkowego. Cena materiału to jednak nie wszystko. Aby ściany jednowarstwowe były opłacalne, a więc nie przekraczały kosztu budowy ścian innego rodzaju i spełniały wszystkie opisane powyżej warunki, muszą być poprawnie zaprojektowane i wykonane. Ich grubość musi być tak dobrana przez projektanta, by były wystarczająco nośne, ciepłe i dźwiękochronne, a jednocześnie nie kosztowały tyle samo lub więcej niż ściany tradycyjne – dwu- lub trójwarstwowe. Wykonawca powinien zaś wymurować je starannie i ściśle według wytycznych producenta danego materiału. W przeciwnym razie ściany nie będą spełniać założeń projektowych. Inwestor zaś będzie żałował, że nie zdecydował się na nieco droższe, ale sprawdzone technologie.